توصیه‌های آیت الله رمضانی درباره شیوه‌های بین‌المللی تبلیغ در عرصه رسانه
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) اظهار داشت: مبلغان عرصه بین الملل باید بر فن و مهارت تبلیغ مسلط باشند. همچنین باید توجه داشت که برخی سوالات و مباحث مثل احکام برای ما بدیهی است اما برای برخی مخاطبان خارج کشور، نظری است و باید برای آنها تبیین کرد.
اولین نشست هم اندیشی "شیوه های بین المللی تبلیغ در عرصه رسانه" با حضور کارشناسان تبلیغ عرصه بین الملل و مدیران و متولیان گروه معارف اسلامی شبکه جام جم و برنامه سمت خدا پیش از ظهر روز پنج شنبه 26 تیر 1399 به میزبانی مجمع جهانی اهل بیت(ع) در ساختمان مجمع قم برگزار شد.
در این نشست دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) اظهار داشت: امروزه شبکه ها و رسانه های داخلی و برون مرزی فرصت ارزشمندی برای ترویج معارف دین فراهم کرده اند. باید با شناخت دقیق رسانه، پیام و مخاطب بیشترین استفاده را از فرصت پیش آمده داشته باشیم.
آیت الله «رضا رمضانی» با تأکید بر ضرورت مطالعه میدانی و گفتگو با کارشناسان تبلیغ در عرصه بین الملل برای تهیه نقشه راه، درباره شاخصه ها و ویژگی های شیعه گفت: باید آموزه های محوری و راهبردی شیعه را شناسایی کنیم و تاکیدمان در عرصه تبلیغ بر روی همان محورها باشد. بحث عقلانیت در شیعه برجسته و غالب است این امتیاز مهمی برای مکتب اهل بیت (ع) است و دنیای امروز هم از آن استقبال می کند. در قرآن بیش از 300 آیه درباره عقلانیت وجود دارد. ویژگی دیگر معنویت تشیع است امروزه غرب به دنبال معنویت است و معنویت شیعی به عنوان یک معنویت حقیقی می تواند نقش مهمی در مقابل معنویت های کاذب ایفا کند. محور بعدی عدالت است که از ارکان اندیشه شیعی است. عدالت در آیات و روایات ما بسیار مورد توجه قرار گرفته است. همچنین اندیشه مقاومت و ظلم ستیزی از برجستگی های اندیشه تشیع می باشد؛ تشیع دین عزت و سربلندی است و این از مهم ترین آموزه هایی است که وجه تمایز ما را از مسیحیت نشان می دهد. برخی از روشنفکران، اسلام رحمانی را به گونه ای طرح می کنند که هیچ جهاد و یا مقاومتی در آن نیست در حالی که مقاومت ذیل بحث رحمت خداوند است.
وی افزود: در معرفی دین، برجسته کردن زبان عقل و فطرت مهم است. در حوزه های اجتماعی، عقلانیت باید معنویت محور بوده و معنویت باید عقلانی باشد؛ همه ارکانی که گفتیم با هم نسبت دارند و یکدیگر را کامل می کنند. همچنین سخن از کرامات و معجزات و امثال اینها باید چاشنی بحث ها و در راستای آن محورها باشد. چون بعضی از مطالب سخنرانان با منطق عقل جور در نمی آید و باعث تضعیف برخی اعتقادات مردم می شود. محور برخی سخنرانی ها کرامت گویی است؛ اینگونه سخنرانی ها اثر بلند مدت و معرفت افزایی ندارد اگر تاثیری هم باشد کوتاه مدت است . باید بر طبق حدیث "رَحِمَ اللّهُ عَبْدا اَحْیا أمْرَنا"، علوم اهل بیت(ع) را با روش اعتدال به مردم تبیین کنیم؛ احکام را یاد گرفته و به دیگران یاد بدهیم و این باید محور باشد.
مدیر سابق مرکز اسلامی هامبورگ با بیان اینکه تبلیغ، گفتگو، پرسش و پاسخ های مبلغان باید کارکرد رفتاری و اخلاق محور باشد، در ادامه گفت: ضرورت دارد در منابر مناقب اهل بیت(ع) گفته شود و مباحث عقاید با عقل و فطرت بیان شوند؛ چون زبان قرآن، زبان عقل و فطرت است. در یکی از مناطق آلمان پروژه تحقیقاتی آغاز کردند که قرآن، کتاب امروز نیست چون زبان و پیامبر آن متعلق به قوم و سرزمین دیگری است و از قرآن صرفا باید به مباحث موعظه آن توجه کنیم نه آیات جنگ و جهاد؛ پس قرآن نمی تواند کتاب زندگی برای تمام بشر و همه اقشار و ملت ها باشد. به آنها پاسخ دادم که مخاطب قرآن، عقل و فطرت است. قرآن کتاب زندگی انسان ها است به خاطر اینکه احکام عقلی و فطری قرآن، فرازمانی است و پیامبر(ص) هم طبق صریح آیات قرآن، برای تمام بشریت آمده است و نه محدوده جغرافیایی خاص.
وی با بیان اینکه برای گفتن سخن باید ملاحظات زیادی مورد نظر داشت، افزود: به دلیل گستردگی ابزار اطلاع رسانی و وجود شبکه های اجتماعی، امکان دارد عالمی در جایی سخنی بگوید و برخی مغرضانه این سخن را همه جا منتشر کنند و این سبب وهن دین یا حملاتی علیه دین شود. همچنین نباید همه چیز را به اسلام نسبت داد که از نظر اسلام اینگونه است و ... گاهی برخی سخن ها که در میان علما هم مخالفان زیادی دارد به عنوان رای قطعی اسلام معرفی می شود و دشمنان این ها را برجسته کرده و علیه دین به کار می برند؛ باید به امور یقینی و قدرمتیقن ها توجه داشت و امور اختلافی را حتی الامکان بیان نکرد.
آیت الله رمضانی همچنین گفت: ضروری است در کنار بیان احکام، عقاید و اخلاق به فلسفه این مباحث نیز بپردازیم و تبیین کنیم. اغلب مخاطبان در غرب و اروپا سکولار هستند لذا ادبیات و نحوه بیان باید بین المللی باشد، به گونه ای که آنها هم بتوانند با مباحث ناب اسلامی ارتباط برقرار کنند. در معارف دینی، دعاهای طلایی داریم مثل دعا کردن به شفای همه مریض ها، برطرف شدن فقر همه مستمندان، آزادی اسیران و ... که این دعاها مسلمان و غیر مسلمان ندارد و همه دنیا را شامل می شود. ترویج اخلاق محوری از موضع دین و معرفی قرآن به عنوان کتاب زندگی باید محور باشد.
وی با بیان اینکه پاسخ به شبهات، متناسب با زمان و به شکل ایجابی باشد، افزود: در ارائه مطالب دینی به زبان و ادبیات مخاطبان توجه کنیم. دستاوردهای نظام را با توجه به ذائقه عمومی مردم بیان کنیم. مبلغان عرصه بین الملل باید بر فن و مهارت تبلیغ مسلط باشند. همچنین باید توجه داشت که برخی سوالات و مباحث مثل احکام برای ما بدیهی است اما برای برخی مخاطبان خارج کشور، نظری است و باید برای آنها تبیین کرد.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) ادامه داد: مکرر دیده ایم که مجری برای اداره برنامه دینی تربیت نشده و آمادگی و مهارت لازم را ندارد. باید نیروهایی برای اداره برنامه دینی تربیت شوند و این کار پشتوانه می خواهد. همچنین ضرورت دارد برای مخاطبان مختلف از جمله کودک، نوجوان، جوان و زنان برنامه های مستقل و ویژه تهیه شود.
وی با بیان اینکه امروزه دنیا تشنه معنویت است، افزود: در دانشگاه های بزرگ دنیا دنبال شناخت این معنویتی هستند که به برکت انقلاب به وجود آمده است؛ لذا کرسی های اسلام شناسی، تشیع شناسی و شناخت عرفان شیعی را راه اندازی کرده اند و به صورت دقیق درباره این مباحث تحقیق می کنند.
مدیر سابق مرکز اسلامی هامبورگ با بیان اینکه امروز بهترین زمان برای تبلیغ در عرصه بین الملل است افزود: باید مخاطب، زبان و ادبیات بین الملل را شناخت. مخاطبان مدینه و مکه ی قرآن متفاوت هستند، لسان آیات الهی نیز در مواجهه با این دو گروه تفاوت دارد. به همین دلیل برخی جاها باید به مباحث اخلاق و معنویت بپردازیم و جایی که مخاطبان ما افراد مؤمن و با ایمانی هستند می توان به مباحث دیگر پرداخت.
وی با توجه به در پیش بودن ماه محرم اظهار داشت: امام حسین(ع) فقط متعلق به شیعیان نیست بلکه علاوه بر مسلمانان به همه انسان ها و آزادی خواهان تعلق دارد. امام حسین (ع) شخصیت جهانی است. اگر بخواهیم به جریان عاشورا از ابعاد اخلاقی، عرفانی، اجتماعی، سیاسی و ... نگاه کنیم به صاحب نظران و متخصصان مربوطه نیاز داریم. چون رسانه بین المللی است، نگاه نیز باید بین المللی باشد. امام حسین(ع)، امام البشر است و نباید محدود معرفی شود.
گفتنی است پیش از سخنان دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع)؛ حجج اسلام سید «حسین حسینی قمی» کارشناس برنامه «سمت خدا» و مسوول سابق مرکز اسلامی در سوئد، «موسوی خراسانی» و «واعظی» از مبلغان عرصه بین الملل، «سیدمحسن میرباقری» کارشناس قرآنی رسانه ملی، «سید عبدالمجید رکنی» تهیه کننده برنامه سمت خدا و دکتر «محمد مهدی ملک قاسمی» مدیر گروه معارف اسلامی شبکه جهانی جام جم، دیدگاه ها و نظرات خود را درباره اقتضائات و ضرورت های شناخت راه های تبلیغ در عرصه رسانه بیان کردند.
برای مشاهده تصاویر این نشست اینجا را کلیک کنید.
اولین نشست هم اندیشی "شیوه های بین المللی تبلیغ در عرصه رسانه" با حضور کارشناسان تبلیغ عرصه بین الملل و مدیران و متولیان گروه معارف اسلامی شبکه جام جم و برنامه سمت خدا پیش از ظهر روز پنج شنبه 26 تیر 1399 به میزبانی مجمع جهانی اهل بیت(ع) در ساختمان مجمع قم برگزار شد.
در این نشست دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) اظهار داشت: امروزه شبکه ها و رسانه های داخلی و برون مرزی فرصت ارزشمندی برای ترویج معارف دین فراهم کرده اند. باید با شناخت دقیق رسانه، پیام و مخاطب بیشترین استفاده را از فرصت پیش آمده داشته باشیم.
آیت الله «رضا رمضانی» با تأکید بر ضرورت مطالعه میدانی و گفتگو با کارشناسان تبلیغ در عرصه بین الملل برای تهیه نقشه راه، درباره شاخصه ها و ویژگی های شیعه گفت: باید آموزه های محوری و راهبردی شیعه را شناسایی کنیم و تاکیدمان در عرصه تبلیغ بر روی همان محورها باشد. بحث عقلانیت در شیعه برجسته و غالب است این امتیاز مهمی برای مکتب اهل بیت (ع) است و دنیای امروز هم از آن استقبال می کند. در قرآن بیش از 300 آیه درباره عقلانیت وجود دارد. ویژگی دیگر معنویت تشیع است امروزه غرب به دنبال معنویت است و معنویت شیعی به عنوان یک معنویت حقیقی می تواند نقش مهمی در مقابل معنویت های کاذب ایفا کند. محور بعدی عدالت است که از ارکان اندیشه شیعی است. عدالت در آیات و روایات ما بسیار مورد توجه قرار گرفته است. همچنین اندیشه مقاومت و ظلم ستیزی از برجستگی های اندیشه تشیع می باشد؛ تشیع دین عزت و سربلندی است و این از مهم ترین آموزه هایی است که وجه تمایز ما را از مسیحیت نشان می دهد. برخی از روشنفکران، اسلام رحمانی را به گونه ای طرح می کنند که هیچ جهاد و یا مقاومتی در آن نیست در حالی که مقاومت ذیل بحث رحمت خداوند است.
وی افزود: در معرفی دین، برجسته کردن زبان عقل و فطرت مهم است. در حوزه های اجتماعی، عقلانیت باید معنویت محور بوده و معنویت باید عقلانی باشد؛ همه ارکانی که گفتیم با هم نسبت دارند و یکدیگر را کامل می کنند. همچنین سخن از کرامات و معجزات و امثال اینها باید چاشنی بحث ها و در راستای آن محورها باشد. چون بعضی از مطالب سخنرانان با منطق عقل جور در نمی آید و باعث تضعیف برخی اعتقادات مردم می شود. محور برخی سخنرانی ها کرامت گویی است؛ اینگونه سخنرانی ها اثر بلند مدت و معرفت افزایی ندارد اگر تاثیری هم باشد کوتاه مدت است . باید بر طبق حدیث "رَحِمَ اللّهُ عَبْدا اَحْیا أمْرَنا"، علوم اهل بیت(ع) را با روش اعتدال به مردم تبیین کنیم؛ احکام را یاد گرفته و به دیگران یاد بدهیم و این باید محور باشد.
مدیر سابق مرکز اسلامی هامبورگ با بیان اینکه تبلیغ، گفتگو، پرسش و پاسخ های مبلغان باید کارکرد رفتاری و اخلاق محور باشد، در ادامه گفت: ضرورت دارد در منابر مناقب اهل بیت(ع) گفته شود و مباحث عقاید با عقل و فطرت بیان شوند؛ چون زبان قرآن، زبان عقل و فطرت است. در یکی از مناطق آلمان پروژه تحقیقاتی آغاز کردند که قرآن، کتاب امروز نیست چون زبان و پیامبر آن متعلق به قوم و سرزمین دیگری است و از قرآن صرفا باید به مباحث موعظه آن توجه کنیم نه آیات جنگ و جهاد؛ پس قرآن نمی تواند کتاب زندگی برای تمام بشر و همه اقشار و ملت ها باشد. به آنها پاسخ دادم که مخاطب قرآن، عقل و فطرت است. قرآن کتاب زندگی انسان ها است به خاطر اینکه احکام عقلی و فطری قرآن، فرازمانی است و پیامبر(ص) هم طبق صریح آیات قرآن، برای تمام بشریت آمده است و نه محدوده جغرافیایی خاص.
وی با بیان اینکه برای گفتن سخن باید ملاحظات زیادی مورد نظر داشت، افزود: به دلیل گستردگی ابزار اطلاع رسانی و وجود شبکه های اجتماعی، امکان دارد عالمی در جایی سخنی بگوید و برخی مغرضانه این سخن را همه جا منتشر کنند و این سبب وهن دین یا حملاتی علیه دین شود. همچنین نباید همه چیز را به اسلام نسبت داد که از نظر اسلام اینگونه است و ... گاهی برخی سخن ها که در میان علما هم مخالفان زیادی دارد به عنوان رای قطعی اسلام معرفی می شود و دشمنان این ها را برجسته کرده و علیه دین به کار می برند؛ باید به امور یقینی و قدرمتیقن ها توجه داشت و امور اختلافی را حتی الامکان بیان نکرد.
آیت الله رمضانی همچنین گفت: ضروری است در کنار بیان احکام، عقاید و اخلاق به فلسفه این مباحث نیز بپردازیم و تبیین کنیم. اغلب مخاطبان در غرب و اروپا سکولار هستند لذا ادبیات و نحوه بیان باید بین المللی باشد، به گونه ای که آنها هم بتوانند با مباحث ناب اسلامی ارتباط برقرار کنند. در معارف دینی، دعاهای طلایی داریم مثل دعا کردن به شفای همه مریض ها، برطرف شدن فقر همه مستمندان، آزادی اسیران و ... که این دعاها مسلمان و غیر مسلمان ندارد و همه دنیا را شامل می شود. ترویج اخلاق محوری از موضع دین و معرفی قرآن به عنوان کتاب زندگی باید محور باشد.
وی با بیان اینکه پاسخ به شبهات، متناسب با زمان و به شکل ایجابی باشد، افزود: در ارائه مطالب دینی به زبان و ادبیات مخاطبان توجه کنیم. دستاوردهای نظام را با توجه به ذائقه عمومی مردم بیان کنیم. مبلغان عرصه بین الملل باید بر فن و مهارت تبلیغ مسلط باشند. همچنین باید توجه داشت که برخی سوالات و مباحث مثل احکام برای ما بدیهی است اما برای برخی مخاطبان خارج کشور، نظری است و باید برای آنها تبیین کرد.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) ادامه داد: مکرر دیده ایم که مجری برای اداره برنامه دینی تربیت نشده و آمادگی و مهارت لازم را ندارد. باید نیروهایی برای اداره برنامه دینی تربیت شوند و این کار پشتوانه می خواهد. همچنین ضرورت دارد برای مخاطبان مختلف از جمله کودک، نوجوان، جوان و زنان برنامه های مستقل و ویژه تهیه شود.
وی با بیان اینکه امروزه دنیا تشنه معنویت است، افزود: در دانشگاه های بزرگ دنیا دنبال شناخت این معنویتی هستند که به برکت انقلاب به وجود آمده است؛ لذا کرسی های اسلام شناسی، تشیع شناسی و شناخت عرفان شیعی را راه اندازی کرده اند و به صورت دقیق درباره این مباحث تحقیق می کنند.
مدیر سابق مرکز اسلامی هامبورگ با بیان اینکه امروز بهترین زمان برای تبلیغ در عرصه بین الملل است افزود: باید مخاطب، زبان و ادبیات بین الملل را شناخت. مخاطبان مدینه و مکه ی قرآن متفاوت هستند، لسان آیات الهی نیز در مواجهه با این دو گروه تفاوت دارد. به همین دلیل برخی جاها باید به مباحث اخلاق و معنویت بپردازیم و جایی که مخاطبان ما افراد مؤمن و با ایمانی هستند می توان به مباحث دیگر پرداخت.
وی با توجه به در پیش بودن ماه محرم اظهار داشت: امام حسین(ع) فقط متعلق به شیعیان نیست بلکه علاوه بر مسلمانان به همه انسان ها و آزادی خواهان تعلق دارد. امام حسین (ع) شخصیت جهانی است. اگر بخواهیم به جریان عاشورا از ابعاد اخلاقی، عرفانی، اجتماعی، سیاسی و ... نگاه کنیم به صاحب نظران و متخصصان مربوطه نیاز داریم. چون رسانه بین المللی است، نگاه نیز باید بین المللی باشد. امام حسین(ع)، امام البشر است و نباید محدود معرفی شود.
گفتنی است پیش از سخنان دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع)؛ حجج اسلام سید «حسین حسینی قمی» کارشناس برنامه «سمت خدا» و مسوول سابق مرکز اسلامی در سوئد، «موسوی خراسانی» و «واعظی» از مبلغان عرصه بین الملل، «سیدمحسن میرباقری» کارشناس قرآنی رسانه ملی، «سید عبدالمجید رکنی» تهیه کننده برنامه سمت خدا و دکتر «محمد مهدی ملک قاسمی» مدیر گروه معارف اسلامی شبکه جهانی جام جم، دیدگاه ها و نظرات خود را درباره اقتضائات و ضرورت های شناخت راه های تبلیغ در عرصه رسانه بیان کردند.
برای مشاهده تصاویر این نشست اینجا را کلیک کنید.