شبهاتی که در جامعه انگلستان مطرح می‌شود/ بایسته‌های مبلّغ عرصه بین‌الملل/ لزوم اهتمام به نسل جوان شیعه در اروپا

مصاحبه با شرکت کنندگان اجلاس ششم اخبار ششمین اجلاس مجمع عمومی - 1394

الجمعة, 03 آب/أغسطس 2018

حجت الاسلام سید ضیاءالدین مکّی اظهار داشت: نسل جوان که متولد شده انگلستان هستند و متاثر از فرهنگ آن کشور می باشند چون در محیط آموزشی آن کشور رشد می کنند، لذا ما باید روی این مساله بیشتر کار کنیم.

حجه الاسلام و المسلمین «سید ضیاء الدین مکّی» یکی از مبلغان عرصه بین الملل در کشور انگستان است. در حاشیه ششمین اجلاس مجمع جهانی اهل بیت(ع) درباره فعالیت های فرهنگی و قرآنی در ایران و انگلیس، شبهاتی که در جامعه انگلستان بر علیه اسلام و مسلمانان مطرح است، باسته های مبلّغ عرصه بین الملل و پیشنهادهایی به مراکز اعزام مبلغان بین الملل، با ایشان به گفتگو نشسته ایم:

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
به کوشش: محمد جواد نوروزی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

ابنا: لطفا ضمن معرفی خود، فعالیت های فرهنگی تان را در کشور محل تبلیغتان بیان کنید؟

حجت الاسلام مکی: سید ضیاءالدین مکّی هستم. بیش از بیست و پنج سال است که در کشور انگلستان زندگی می کنم و سال هاست در این کشور مشغول فعالیت علمی، فرهنگی، تبلیغی هستم، اگرچه محدوده تبلیغی بنده محدود به آن منطقه جغرافیایی نیست. فعالیت های من شکل های متعددی دارد. با تاسیس مراکز اسلامی شروع شده و اولین مسجد شیعیان را در آنجا با کمک دوستان و خیرین تاسیس کردیم. البته به طور معمول فقط امکان تاسیس مراکز اسلامی و حسینیه بود و هیچ مسجدی در آنجا ساخته نشده بود، اما بعد از تاسیس اولین مسجد، ما ضمن خواندن صیغه وقف آن را به نام امام حسین علیه السلام مزین کردیم. البته امروزه مساجد متعدد دیگری نیز ساخته شده است.

عمده فعالیت های فرهنگی مسجد امام حسین علیه السلام متمرکز بر آموزش معارف اسلامی و تدریس علوم حوزوی به زبان انگلیسی است. البته حوزه های علمیه دیگری هم در لندن وجود دارد که در عمده یا همه آنها دروس حوزه علمیه به زبان انگلیسی تدریس می شود.

علاوه بر تاسیس مراکز و سازمان های اسلامی و مسجد سعی می کنیم با افراد گوناگون ارتباطات خوبی برقرار کنیم، چنانکه افراد زیادی از اتباع کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، عراق و لبنان در آنجا زندگی می کنند و ما سعی می کنیم تا با ارتباطات فرهنگی و کاری به امر تبلیغ بپردازیم.

فعالیت های قرآنی از دیگر اقدامات ما در لندن است که با یاری دوستان کلاس های متعددی را در زمینه های آموزش قرآن، تربیت استاد و مربی قرآن برای آقایان و بانوان برگزار می کنیم.

ابنا: با توجه به فعالیت گسترده قرآنی شما در ایران و لندن، لطفا توضیح بیشتری درباره اقدامات خود بیان فرمایید.

ـ حجت الاسلام مکی: فعالیت های قرآنی ما قبل از سال 1380 آغاز شد. ابتدا در شهر مقدس قم با تاسیس دارالقرآن امام حسین علیه السلام شروع به فعالیت نمودیم و هدف ما متمرکز بر تقویت دانش قرآنی طلاب جوان نسبت به قرآن بود. به لطف خدا ما امروز توانستیم 3 مجموعه را در شهر مقدس قم راه اندازی کنیم، که یک مجموعه ویژه طلاب ایرانی است که برادران طلبه حفظ و تفسیر موضوعی را فرا می گیرند، همچنین یک مجموعه ویژه خواهران ایرانی تاسیس نمودیم که عمدتا پیش دانشگاهی به بالاتر بوده و مشغول فراگیری قرآن هستند. بخش دیگر ما مجموعه قرآنی برای خواهران غیر ایرانی است، چون دیدیم طلاب خارجی که در قم مشغول تحصیل هستند خانواده هایشان از تحصیل و آموزش معارف محروم می شدند، لذا تلاش کردیم تا با تاسیس این مرکز چنین خانواده هایی بتوانند به راحتی قرآن را فرا بگیرند.

همچنین در راستای فعالیت های قرآنی، یک شعبه دارالقرآن را در تهران و شعبه ای را در شیراز تاسیس نمودیم.

یکی دیگر از فعالیت های ما مربوط به آموزش مجازی قرآن به زبان انگلیسی است. ما در اینترنت جایی که آموزش های مختلف قرآنی را به صورت تخصصی ارائه دهد پیدا نکردیم، لذا سعی کردیم تا با نگاه فرامرزی به انتشار معارف قرآنی از طریق اینترنت بپردازیم لذا سایتی را به آدرس darulquran.co.uk ایجاد کردیم و این دارالقرآن مجازی با کمک دوستانی در قم، لندن، تهران مدیرت می شود. محتوای این سایت یک دانشکده تخصصی مجازی علوم قرآنی است که دوره های آشنایی با روخوانی قرآن، روانخوانی، تجوید و صوت و لحن را داراست و واقعا در اینترنت جایگاهی در این سطح وجود ندارد. این سایت به 6 زبان فارسی، انگلیسی، اردو، فرانسوی، اسپانیایی و روسی فعال است. این سایت از نظر طراحی و فنی به روز است و از سیستم LMS استفاده می کند که دانشگاه های بزرگ دنیا برای آموزش از این سیستم استفاده می کنند. همچنین تمامی مراحل آموزش رایگان است و امروزه افراد زیادی از کانادا و اروپا و دیگر مناطق از این سایت استفاده می کنند و در تلاش هستیم تا از یکی از دانشگاه های انگلیس مدرک معتبر پایان دوره آموزش داده شود. چون قرآن آموز در این سایت پس از ثبت نام و دریافت کد مانند یک دانشجو دروس آموزشی را گذرانده و در پایان هم از او امتحان گرفته می شود.

تلاش ما بر این بوده که مدیران سایت و مترجمان متون مذهبی افراد بومی باشند تا بتوانند هر چه بهتر مفاهیم قرآنی را به زبان مقصد ترجمه کنند. همچنین تلاش کردیم تا آیات قرآن را به صورت تصاویر زیبا، تصویرسازی کنیم، به طوری‌که هر تصویر منتقل کننده معنای آیه باشد.

ابنا: چه اقدامات و فعالیت هایی برای حفظ هویت اسلامی ـ ایرانیِ جوانان ایرانی در لندن انجام داده اید؟

ـ حجت الاسلام مکی: مشکل عمده ما با نسل آینده است، چرا که نسل های مسن و میان‌سال فعلی دارای اعتقادت و گرایشات دینی خوبی هستند و حضور آنان در مجالس عمومی مذهبی سبب کاهش خطرات اجتماعی و دینی می شود. اما نسل جوان که متولد شده انگلستان هستند و متاثر از فرهنگ آن کشور می باشند چون در محیط آموزشی آن کشور رشد می کنند، لذا ما باید روی این مساله بیشتر کار کنیم و البته کارهای خوبی هم انجام شده است. یکی از مناسب ترین راه های ارتباط این جوانان با فرهنگ و ملیت اسلامی و ایرانی شان آموزش زبان فارسی است، چرا که یادگیری زبان فارسی سبب ارتباط فکری آنان با منابع دینی این زبان هم می شود، همچنین می توانند ارتباط بهتری با اقوام، بستگان و دوستان ایرانی خود برقرار نمایند، البته عمده ایرانیان ساکن لندن، مذهبی هستند. یکی دیگر از اقداماتی که در حال انجام است، مدارس آخر هفته است، که دانش آموزان در روزهای شنبه و یکشنبه در مدارس کاملا اسلامی به آموزش مسائل مذهبی مانند قرآن و احکام می پردازند.

از دیگر اقدامات انجام شده، پر نمودن اوقات فراغت جوانان با برنامه فرهنگی، تفریحی و ورزشی است، که با اجاره سالن های ورزشی جوانان به فعالیت های سالم ورزشی می پردازند. همچنین برخی اوقات بچه های ایرانی با همکاری یکدیگر مسابقات ورزشی دوستانه ای را برگزار می کنند. از دیگر اقدامات مهم، برگزاری جلسات قرآن در منازل است.

ابنا: برای تغدیه فکری دانشجویان ایرانی ساکن در لندن چه تلاش های علمی آموزشی را انجام می دهید؟

ـ حجت الاسلام مکی: واقعاً تجربه برای ما ثابت کرد که سالم ترین مجموعه قابل عرضه برای قشر دانشجو آثار شهید مطهری است، چنانکه مورد تاکید حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری نیز بوده است، چرا که مطالب آن برای همه به روز و قابل استفاده است. البته ما آثار استاد مطهری را به دانشجویان غیر ایرانی از ملیت های مختلف نیز پیشنهاد می دهیم.

از دیگر آثار عمیق، آثار حضرت امام (ره) و آثار شهید بهشتی است. همچنین تلاش می کنیم تا برای دانشجویان سطوح بالاتر از آثار آیت الله مصباح یزدی در زمینه های اعتقادی و فلسفی استفاده کنیم.

ابنا: با توجه به تجربیات میدانی شما، مهم ترین شبهات حاکم بر جامعه انگلیس چیست؟

ـ حجت الاسلام مکی: در حقیقت ما دو نوع شبهه داریم که دشمنان، چه در انگلیس و چه در دیگر کشورها روی آن مانور می دهند. یک سری از این شبهات، سیاسی و برخی دیگر اعتقادی است. یکی از مسائل رایجی که دشمنان روی آن مشغول فعالیت هستند این است که وحدت رویه در جهان اسلام حاکم نشود. دشمنان نگرانند که نکند روزی تفکر سیاسی جمهوری اسلامی، تفکر ولایت فقیه و مقام معظم رهبری بر جهان تشیع حاکم شود، لذا با این نوع تفکر، مبارزه جدی دارند. لذا آنان برای رسیدن به اهداف خود در صدد تضعیف ولایت فقیه و دیدگاه های مقام معظم رهبری در جهان هستند. همچنین در پی تخریب شخصیت ها و نیروهای تاثیرگذار در این زمینه می باشند تا مردم به آنان بی اعتماد شوند.
اما در بحث شبهات اعتقادی، باید عرض کنم که حیطه این مباحث بسیار گسترده است و البته هدف ایجاد شبهات اعتقادی و سیاسی به هم زدن اتحاد جهان اسلام است، چرا که آنان به این نتیجه رسیده اند که تشیع به تنهایی می تواند جهان را تسخیر کند چرا که از نظر محتوایی بسیار قوی است و مطابق منطق و عاطفه قوه جاذبه بالایی دارد و می تواند مخاطب را به راحتی جذب کند، لذا وحدت تشیع در جهان امروز بسیار اهمیت دارد.

شبهات اعتقادی مهم شامل مباحث زیر است: امامت و اینکه اصلا ضرورت وجود امام چیست؟ قرآن، و اینکه با وجود قرآن چه ضرورتی بر استفاده از روایات است؟ قرآن برای همه است و اینکه هر کس هر قدر از قرآن بفهمد برای او حجت است و اینکه نیازی به رجوع به علما و مفسران نیست.

از دیگر شبهات، ایجاد سوالات فقهی اختلاقی است که شامل مباحث تقلید و بحث عدم عصمت مرجع تقلید است، تا از این راه مانع پیروی جوانان از مراجع شوند. البته ضروری است که جواب این شبهه در همین جا داده شود به اینکه خود همین افرادی که چنین شبهاتی را مطرح می کنند خودشان در مسائل پزشکی به پزشک مراجعه می کنند، علیرغم اینکه احتمال خطای پزشک بسیار بالا است، لذا در مراجعه به پزشک سوالی از مدرک پزشک و علت نوشتن داروهای خاص نمی کنند و صرفا مو به مو به گفته پزشک عمل می کنند که خود این مساله، نوعی تقلید است، لذا عقل حکم می کند چنانکه برای مسائل مادی خود به دیگران رجوع می کنیم، همچنین برای مسائل دینی نیز به شخصی که عام و مطیعا لامر مولاه و مخالفا لهواه باشد مراجعه کنیم.

ابنا: ضرورت ها، چالش ها، راهکارهای پیشنهادی شما به عنوان یک مبلغ عرصه بین الملل برای موسسات ایرانی تربیت مبلغ خارج از کشور چیست؟

ـ حجت الاسلام مکی: برای مبلغی که می خواهد در خارج از کشور به فعالیت تبلیغی بپردازد یک سری پیش نیازها دارد که این موسسات در حال انجام این مهم هستند. مسلح کردن مبلغ به زبان انگلیسی، دانش روز و فرهنگ مکان تبلیغ خود از ضرورت های عمومی این عرصه است. اما چند نکته برای این موضوع حائز اهمیت است که به آن اشاره می کنم:

نکته اول: کسی که می خواهد مبلغ اسلام در خارج از کشور باشد، باید دارای ویژگی های اخلاقی بالایی باشد، چرا که اگر مبلغی دارای تنها دارای مهارت زبانی و دانشی باشد اما از نظر اخلاقی و رفتاری دچار مشکل باشد نمی تواند در خارج از کشور موفق باشد چون تبلیغ اسلام در ابتدا به عمل است و بعد به گفتار. لذا مراکز تبلیغ بین الملل برای پذیرش افراد مبلغ به این نکته بسیار اهمیت بدهند و روش و منش اخلاق معنوی مبلغ را مورد مطالعه قرار دهند.

نکته دوم: تمرکز در ارسال مبلغین است، به این معنی که مراکز اعزام مبلغ به خارج از کشور از اقدامات و اهداف یکدیگر مطلع باشند. درست است که مراکز اعزام مبلغ متعدد است اما بهتر است زمان اجرا، اعزام و بررسی نتایج آموزش یک مرکزی این مهم را پیگیری و کنترل نماید چرا که وحدت در عمل موجب ثمر بخش نمودن تبلیغات می شود. اگر هر مرکز اعزام مبلغ بخواهد به دلخواه خود و برای هر منطقه ای که خودش می خواهد مبلغ اعزام کند نتایج خوبی نمی تواند داشته باشد. لذا اگر حوزه علمیه قم بخواهد در دنیا موثر باشد باید حوزه علمیه قم سخن بگوید نه مرکز تبلیغی. البته تنوع مراکز اعزام مبلغ ضروری است اما مهم تر از آن تمرکز در اعزام و ارتباط با مراکز خارج از کشور است، چرا که تمرکز در سیاست گذاری، تمرکز در اجرا موجب به ثمر رسیدن نتایج خوبی می شود. البته بهترین مکانی که می تواند عهده دار این امر شود دفتر مقام معظم رهبری است که می تواند با نظارت کلی بر عرصه تبلیغ بین الملل به این مهم سر و سامان دهد تا مراکز متعدد آموزشی، فعالیت های اجرایی تبلیغی خود را صرفا از طریق دفتر ایشان پیگیری کنند.

یکی از نکات ضروری برای مبلغ خارج کشور توانایی برگزاری کرسی های اسلام شناسی است به طوری که بتواند در دانشگاه ها و مراکز علمی این گونه افراد مبانی فکری تشیع را برای قشر دانشجو بیشتر تبیین کنند.

ابنا: دیدگاه شما نسبت به اجلاس های چهارساله مجمع جهانی اهل بیت (ع) چیست و چه پیشنهاداتی دارید؟

ـ حجت الاسلام مکی: این اجلاس ها دارای منافع بسیار بالایی است، چرا که اگر این اجلاس هیچ کاری انجام ندهد به جز گرد هم آوری این افراد در کنار یکدیگر، به نظر من موفق بوده است. جمع شدن این افراد از سراسر جهان سبب می شود تا تجربیات این اشخاص به دیگران نیز منتقل شود. امروز ما هیچ مجمع و جایی نداریم که این همه مبلغ و فعال شیعی خارج از کشور در کنار یکدیگر جمع شوند.

پیشنهاد می کنم که برای پیگیری پیشنهادات و مطالب ارائه شده کمیته ای تشکیل شود تا مشکلات سیاسی، اقتصادی، فکری و راه حل های مطرح شده را پیگیری نمایند. من احساس کردم در بیشتر پیشنهادات و بیان مشکلات، مسائل یکی هستند و همه همان مشکل را دارند و از طرفی دیگران راه حل های خوبی هم برای آن ارائه دادند، که جمع آوری و انتقال آن به دیگر مبلغین سبب کاهش مشکلات پیروان اهل بیت (ع) می شود. این کمیته می تواند با دسته بندی مشکلات، با توجه به مباحث مطرح شده راه حل های مناسب را به شورای عالی مجمع ارائه دهد.

ابنا: از اینکه در مصاحبه حاضر شدید و وقت خود را به ما اختصاص دادید بسیار متشکرم.

التسميات

• ششمین اجلاس مجمع عمومی مجمع جهانی اهل بیت
• کشور انگلستان