مراسم بزرگداشت ابوالشهداء آیت الله «سید محمدعلی عالمی بلخابی» از علمای افغانستان، با سخنرانی دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) پیش از ظهر امروز جمعه 12 شهریور 1400 در مسجد امام حسن عسکری(ع) قم برگزار شد.
در این مراسم دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) با بیان اینکه آیت الله عالمی، عالمی عامل به معنای واقعی و تأثیرگذار بود، افزود: ایشان معنویت، اخلاق، ادب و شریعت را ترویج می کرد.
آیت الله «رضا رمضانی» با اشاره به زندگی بابرکت آیت الله عالمی گفت: ایشان پس از تحصیلات مقدماتی در زادگاه خود، به مشهد مهاجرت کرد و پس از آن، در دو دوره حضور در حوزه علمیه نجف نزد عالمان بزرگی مثل آیت الله خوئی، امام خمینی(ره) و آیت الله حکیم، تحصیل کرد و به شخصیتی جامع تبدیل شد.
وی با اشاره به تألیفات آیت الله عالمی گفت: آن مرحوم آثار و تألیفات فاخری در موضوعات مختلف مثل عقاید، فلسفه، فقه، اصول و مباحث اخلاقی نگاشت و به معنای واقعی کلمه عالم ربانی بود.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) درباره سیره عملی مرحوم عاملی بلخابی اظهار داشت: ایشان با ثقلین اکبر و اصغر یعنی قرآن و اهل بیت(ع) مانوس بود و همواره به خدا توکل و به اولیای الهی توسل داشت.
وی در ادامه گفت: پدر آیت الله عالمی نیز از علما و شخصیت های تأثیرگذار افغانستان بود و در شمال این کشور خدمات علمی و اجتماعی داشت.
استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم درباره خدمات آیت الله عاملی اظهار داشت: تأسیس مساجد، حسینیه ها، کتابخانه ها و بازسازی حرم یحیی بن زید از آثار ماندگار آن مرحوم است. ایشان برای بازسازی حرم یحیی بن زید حتی منزل شخصی خود را فروخت تا این بنا را تکمیل کند. و امروز این بقعه می تواند مرکز علمی و فرهنگی و معنوی در منطقه باشد.
وی درباره مبارزات جهادی آیت الله عاملی عنوان کرد: پس از ورود نیروهای ارتش شوروی به خاک افغانستان، ایشان از لحاظ فقهی بررسی می کند که نقش عالمان در این برهه چیست؛ که در نهایت به جهاد و مقاومت می رسد و رهبری جهاد شمال افغانستان را بر عهده می گیرد و حتی فرزندان و همسرش در این راه به شهادت رسیدند.
آیت الله رمضانی درباره رسالت عالمان دین در جامعه گفت: بر اساس روایات، تبیین احکام دینی، وظیفه عالمان است. علما با تلاوت آیات الهی باید مردم را از معارف الهی بهره مند کنند تا مردم با عالم معنی و ملکوت مرتبط شوند. علما باید کتاب الهی را به مردم بیاموزند و سِمت تعلیمی و تربیتی داشته باشند. علما وارثان پیامبران هستند. انبیاء مربی نفوس بودند و انسان ها را با عالم معنی و ملکوت آشنا می کردند؛ لذا از عالم دینی انتظار این است تا آیات الهی را تلاوت کرده و نقش معلم و مربی را در جامعه ایفا کند. آیت الله عالمی دارای این ویژگی بود؛ هم معارف الهی را به اقشار مختلف جامعه تعلیم کرد و هم شاگردان زیادی پرورش داد و این شاگردان در مناطق مختلف افغانستان و کشورهای دیگر منشأ خدمات و برکات هستند.
وی با بیان اینکه جامعه دینی باید جامعه علمی باشد، افزود: اگر جهل و نادانی جامعه بشری را فراگیرد، جامعه به طرف افراط یا تفریط می رود و مردم حیران و سرگردان خواهند بود؛ به ویژه زمانی که به نام دین، افراط و تفریط صورت گیرد، اوضاع بدتر می شود. لذا در روایات آمده است که یا عالم، یا متعلم و یا دوست دار عالم باشید.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) با اشاره به نگاه های مختلف به دین در طول تاریخ گفت: نگاه اموی به دین نگاهی اشرافی بود. عباسی ها از دین به صورت ابزاری استفاده کردند. اما دین از نگاه علوی، معنویت، تفکر، تعقل و عدالت است. بشریت باید طعم عدالت را بچشد و در مقابل ظلم ایستادگی کند.
برخی اسلام را لیبرال معرفی می کنند؛ اسلامی که از عمل و اجتماع فاصله بگیرد و انسان صرفا رابطه قلبی با خدا داشته باشد. چنین اسلامی مسئولیت پذیر نیست، بلکه مسئولیت گریز و مسئولیت ستیز است.
وی ادامه داد: اسلام افراطی، نوعی تفسیر غیر واقعی از دین ارائه کرده و خشونت را به دین نسبت می دهد. اسلامی که برای جهانیان رحمت است و پیامبری که مدیریت او بر اساس اخلاق بود را به گونه دیگری معرفی می کنند؛ لذا به دلیل فهم غلط از دین، کشتارهایی در کشورهای اسلامی ایجاد شد.
آیت الله رمضانی درباره ویژگی های اسلام ناب گفت: اسلام ناب، اسلام عقلانیت، تفکر، تعقل، عدالت، اعتدال و دوری از افراط و تفریط است. اسلام به صورت جامع در حوزه های فردی و اجتماعی و سیاسی می تواند تأثیرگذار باشد و جامعه را وادار به اصلاح و عدالت کند. آیت الله عالمی نیز عالمی جامع بود و نگاه فردی به امور نداشت بلکه نگاه او فردی، اجتماعی و سیاسی بود و در میادین و عرصه های مختلف حضور داشت.
آیت الله رمضانی داشتن لسان صدق را از خصوصیات عالم دین معرفی کرد و افزود: اگر عالم دین، لسان صدق داشته باشد، جامعه را به ملکوت متصل می کند و تأثیر عمیق بر روح و روان افراد می گذارد.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) با بیان اینکه مقاومت از دیگر ویژگی های عالم دین است، افزود: در برابر خودکامگان و کسانی که کرامت مردم را زیر پا می گذارند باید مقاومت کرد. در قرآن حدود 400 آیه درباره جهاد و مقاومت آمده است و این اهمیت جهاد را نشان میدهد. جهاد توفیقی است که شامل حال خواص اهل ایمان میشود. هر کس، توفیق این مهم را ندارد که در میدان حضور پیدا کند. وظیفه عالم دین،فقط نماز خواندن و مسئله گفتن نیست؛ در جایی که لازم است باید در میدان جهاد باشد که نمونه بارز آن آیت الله عالمی است و ایشان شجاعت را از جدشان حضرت سیدالشهداء(ع) به ارث برده بود.
وی افزود: هدف آیت الله عالمی از جهاد این بود که جامعه در جهالت نباشد و آموزه های دین در جامعه زنده بماند؛ چنانکه جدش سیدالشهدا(ع) این کار را کرد.
استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم، با بیان اینکه جهالت به معنای نادانی نیست، افزود: جهالت به معنی وابستگی به دنیا، خود را گم کردن، جاه طلبی، دنیاطلبی و فاصله گرفتن از نور توحید است. هدف عالم دین این است که مردم در جهالت نباشند و عالم دین، راه و مسیر را به مردم نشان می دهد. عالمان واقعی آن دسته هستند که به رسالت تعلیمی و تربیتی عمل می کنند و زمانی که ببینند عده ای در مسیر جهل هستند رنج می برند و غصه می خورند.
وی با بیان اینکه نقش عالمان امروز نیز باید مثل نقش آیت الله عالمی باشد، افزود: آیت الله عالمی کسی بود که اگر حرفی می زد، مردم به او اعتماد می کردند و عالم دین باید چنین نقش و جایگاهی داشته باشد.
وی با اشاره به وضعیت کنونی افغانستان در بیان توصیه هایی خطاب به علمای این کشور گفت: امروزه حفظ وحدت مهم است. آیت الله عالمی نیز به دنبال وحدت بود درباره ایشان نقل می کنند که علاقه برادران اهل سنت به ایشان، کمتر از شیعیان نبود. دین با خشونت میانه ای ندارد؛ باید به دنبال زندگی مسالمت آمیز بود و نباید مسلمان کشی در کشور راه بیفتد. مردم مسلمان افغانستان نقش آفرین هستند و باید حکومت را خودشان انتخاب کنند. باید مراقب بود که دشمنان از وضع موجود سوء استفاده نکنند و نقش علمای دینی در این وضعیت بسیار مهم و برجسته است.