کمیسیون دانشگاه امام صادق(ع) و پژوهشکده مسجد جمکران درسیزدهمین همایش بین المللی دکترین مهدویت با حضور مجمع جهانی اهل بیت (ع)
کمیسیون مشترک مقالات علمی مهدویت دانشگاه امام صادق(ع) تهران و پژوهشکده مهدویت و آینده اندیشی مسجد مقدس جمکران در نوبت صبح باحضور پژوهشگران برتر سیزدهمین همایش بین المللی دکترین مهدویت در سالن اویس قرنی برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ "سیزدهمین همایش بین المللی دکترین مهدویت" پس از مراسم افتتاحیه، در نوبت صبح امروز پنجشنبه 21 اردیبهشت 1395 (14 شعبان 1438) با برگزاری چهار کمیسیون به کار خود ادامه داد.
یکی از این نشست ها مربوط به "کمیسیون مشترک مقالات دو مرکز «دانشگاه امام صادق(ع) تهران» و «پژوهشکده مهدویت و آینده اندیشی مسجد مقدس جمکران»" بود که از ساعت 10:30 تا 13 با حضور پژوهشگران برتر همایش در "سالن اویس قرنی" مدرسه امام کاظم(ع) قم برگزار شد.
در این کمیسیون، محققان این دو مرکز علمی خلاصه ای از مقالات خود را ارائه دادند؛ از جمله:
* مقاله "ترسیم فرجام شناسایی این جهانی مسیحی و یهودی و تأثیر آن بر خانواده"
«حجت الاسلام غلامی» در درباره این مقاله بیان داشت: پرسش اصلی این مقاله این است که ترسیم های دو دین مسیحیت و یهودیت از خانواده چه بوده است؟ به عبارت دیگر این مقاله به ارزشمندی خانواده در دو دین یهودیت و مسیحیت می پردازد.
وی ادامه داد: در فرجام شناسی یهودی دو تصویر این زمانی و کیهانی داریم که در تصویر زمانی شاهد تحولات جدی نیستیم اما در تصویر کیهانی که تحولات جدی صورت پذیرفته شاهد برخی عبارات دقیق و مهم در این دین می باشیم.
این پژوهشگر اسلامی ادامه داد: در برخی تصاویر کیهانی ظهور بسیار نزدیک دانسته شده که می تواند در فلسفه انتظار و ایمان به ظهور منجی بسیار مهم و موثر باشد.
وی تصریح داشت: در دین یهودیت به خانواده بسیار اهمیت داده شده و بسیار تاکید شده است که زنان فقط در خانه فعالیت کنند و تنها دلیل آن هم اهمیت دادن به خانواده است. در گذشته طلاق راهتر بوده است اما در عصر کنونی این امر نیز با مخالفت های جدی واقع شده است.
«حجت الاسلام غلامی» بیان کرد: خانواده در مسیحیت گرچه در گفته ها تکریم شده اما در سلسله مراتب این دین بسیار کمرنگ است و به آن اهمیت داده نشده و فلسفه برتری تجرد بر خانواده در آموزه های این دین بسیار با اهمیت تر و مهم تر شمرده شده است.
وی در پایان ابراز داشت: در بررسی های انجام شده به دست آمد که خانواده یهودی سیر تکاملی خودش را طی می کند و تصویر خانواده در یهودیت بسیار شوق آفرین است. اما در دین مسیحیت دلیل اهمیت کمتر خانواده نسبت به تجردگرایی اینست که مسیحیان برای عبادت و ظهور مسیح آمده باشند و ذکر شده که خانواده مانع این مهم است.
* مقاله "هستی شناسی حقیقت ابوت و اخوت اسلامی و بررسی ثمرات آن در کیفیت تعاملات اجتماعی در تمدن مهدوی"
«ابراهیم خانی» درباره مقاله خود بیان کرد: در سیزدهمین همایش دکترین مهدویت، اولویت بررسی زمان ظهور حجت(عج) است که در این مهم نیازمند یک نگاه انفسی به ظهور هستیم. درک درست از انسان و تشکیل جامعه ایده آل نیز مقدمات بعدی برای دست یافتن به این حقیقت است.
وی در بخش بعد سخنان خود به نظریه روح معنا پرداخت و گفت: این نظریه اهمیت بسیاری در تعیین زمان ظهور حضرت حجت(عج) دارد و آن اینست که انسان به دلیل انس به عالم ماده متوجه معانی مادی شی می شود در صورتی که معنای شی ناظر به معنای روح آن شی است. فهم گزاره های دینی و قرآن و روایات در بهره بردن از نظریه روح معنا است.
این پژوهشگر در بخش پایانی سخنان خود تصریح داشت: اتفاق مهمی که در زمان حضرت حجت رخ خواهد داد اینست که انسان ها به دین و مفاهیم آن باتوجه به نظریه روح معنا نگاه می کنند و این نظریه در بین همه جا خواهد گرفت. فرق انسان عادی و عارف نیز این است که انسان های عادی فقط دید مادی دارند اما عرفا توجه شان به روح معنای اشیاء است.
* مقاله "عصر ظهور در عرفان اسلامی"
«حجت الاسلام هدایت» درباره مقاله خود اظهار داشت: اساس عرفان اسلامی بر اساس نگاه عرفا است و راه شناخت عرفا درک عرفان اسلامی است. تحریف آثار و شخصیت عرفا دلیل دور ماندن نگاه عرفانی از ظهور منجی است.
وی ابراز داشت: طبق نظر عرفا برای ورود به درک قیامت باید نگاه توحیدی را درک کرد. یعنی برای قیامت ابتدا باید ظهور منجی صورت بگیرد. دولت اسلامی نیز شکوفه ساز ظهور منجی است. هدف از ارسال پیامبر اعظم و برای رشد نهایی نیز ظهور حضرت حجت(ع) لازمه آن ها است.
این پژوهشگر بیان داشت: در دیگر بخش های این مقاله بر محور سست شدن و ضعف دین، مبارزه با سفیانی و فقیهان کور دل، بحث یاران و وزیران حضرت(عج) پرداخته شده است. ابن عربی نکات مهمی را در صفات یاران حضرت(عج) بیان می کند و می گوید مهدی(ع) برادر قرآن است که با ظهورش نگاه عینی قرآن را شکوفا می کند. از دیگر مباحث این مقاله آخرین فرزند بعد از رجعت کیست؟ آخرین انسان چه کسی خواهد بود؟ و غیره که اگر به آنها بپردازیم به نکات بسیار مهمی دست پیدا می کنیم.
* مقاله "تحلیلی بر فرجام دو جریان حق و باطل در عصر ظهور: رویکردی ساختاری به سوره هود"
«دکتر ذوالفقار زاده» پژوهشگر این مقاله در تبیین مقاله خود بیان داشت: نگاه ساختاری به سوره هود که سرانجام حق و باطل در این سوره بررسی شده است تحلیل مهم و کلیدی از فرجام این دو جریان بیان می کند. در قرآن کریم تقابل این دو جریان بسیار دیده می شود که دلیل آن هم در قرآن نشانه بودن این وقایع برای آیندگان ذکر شده است.
وی اظهار داشت: در این مقاله رویکرد نگاه کل واحد به سوره های قرآن، مورد استفاده قرار گرفته شده است. با این رویکرد فرجام دو جریان حق و باطل و مهدوی بودن سوره هود مورد اهمیت قرار می گیرد. از آیه اول میتوان دست یافت که نگاه کلی سوره به چه نحو است. بخش محکمی خداوند در این آیه دارد که تفصیل آن در آیات بعد صورت می گیرد.
این پژوهشگر اسلامی ادامه داد: مقایسه فرقه بینا و نابینا ؛ و شنوا و ناشنوا در 6 داستان در این سوره بیان می شود و 6 تفصیل از این دو موضوع بیان می گردد. در انتهای سوره جمع بندی می شود که این تفصیلات نکاتی برای آیندگان است. در این مقاله مقایسات بسیاری در سوره هود مورد بررسی قرار گرفته که تفصیلا به آنها پرداخته شده است. کلید واژه های مهمی که درباره مهدویت می شناسیم در این سوره می باشند و تقابل حق و باطل نیز در این سوره بیان می شود. این نگاه باعث ارتقاء مباحث مهدوی خواهد شد.
* مقاله "سنت پژوهی مهدویت: رویکردی نوین در آینده پژوهی مهدویت"
«علیرضا افضلی» با بیان این که روش جدید در آینده پژوهی، پرداختن به سنن است، گفت: این مقاله در 4 بخش به این موضوع می پردازد. ضرورت آینده پژوهی در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته که باتوجه به نظرات آینده پژوهان تاریخ، ضرورت آن باید گفته شود.
وی ادامه داد: در قرآن نیز ضرورت پرداختن به آینده پژوهی مورد توجه قرار گرفته شده است و گفته شده که باتوجه به سنن می توان تصویر سازی کرد؛ اما متأسفانه سنن الهی مورد غفلت واقع شده است.
این پژوهشگر در پایان خاطرنشان کرد: روش نوین در آینده پژوهی پرداختن به سنت ها است که می توان با این روش درباره آینده پژوهی مهدویت به نکات مهم و کلیدی دست یافت.
* مقاله "سلوک اجتماعی در تمدن مهدوی براساس نظریه ی معرفت نفس علامه طباطبایی(ره)"
«ابراهیم راستیان» در معرفی مقاله خود بیان داشت: در مرحله ورود به عرصه اجتماع برداشت از سلوک باتوجه به نگاه نسبت به اجتماع دچار خطا می شود و این سوال ایجاد می شود که چگونه می توان در جامعه حضور فعال داشت اما از تعالی خودمان غافل نباشیم؟ این نگاه وجود دارد که پرداختن به جامعه باعث آن می شود که از تعالی خودمان باز بمانیم.
وی ادامه داد: اگر انسان علم حضور و شهودی به خودش داشته باشد به حقیقت خودش دست خواهد یافت به عبارت دیگر کسی که ملکوت خودش را درمی یابد و به ملکوت وجودی و الهی خودش احاطه پیدا کند به ملکوت وجودی جامعه دست پیدا می کند. این نگاه باعث آن خواهد شد که حتی با حضور در جامعه، تعالی خود شخص صورت بگیرد.
این محقق اسلامی تصریح کرد: کسی که این نگاه را داشته باشد عالم را نمایشگاه حق تعالی می بیند و برای رشد و تعالی خود و جامعه گام برمی دارد. در این نگاه نه تنها سلوک فردی در جای خودش است بلکه شخص در تعاملات اجتماعی نیز اهتمام جدی دارد. یکی از مهم ترین ویژگی های تحقق و نزدیکی زمان ظهور اینست که انسان به حقیقت خودش دست پیدا کند.
* مقاله "نقش ژئوپلتیک خاورمیانه در نبردهای عصر ظهور از منظر ادیان ابراهیمی"
دکتر «محمدرضا برزوی» درباره مقاله خود بیان داشت: چند کلید واژه مهم در این مقاله وجود دارد و سعی شده به آن ها پرداخته شود. ژئوپلتیک ، خاورمیانه و جنگ های آخرالزمان مفاهیم مهمی هستند که در این مقاله به آنها از منظر ادیان ابراهیمی نگاه شده و این مفاهیم از منظر این سه دین مورد بررسی قرار گرفته اند.
وی ادامه داد: ظهور در سه دین ابراهیمی در جنگ های آخرالزمان و در منطقه خاورمیانه می باشد و جنگ سفیانی به عنوان یکی از بزرگترین جنگ های آخرالزمانی ذکر شده است که در نهایت به تقابل سفیانی و حضرت حجت(عج) می انجامد. توصیف و فهم عمیق تر این مفاهیم باعث می شود که به مفاهیم مدرن تر ورود پیدا کرد.
به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ "سیزدهمین همایش بین المللی دکترین مهدویت" پس از مراسم افتتاحیه، در نوبت صبح امروز پنجشنبه 21 اردیبهشت 1395 (14 شعبان 1438) با برگزاری چهار کمیسیون به کار خود ادامه داد.
یکی از این نشست ها مربوط به "کمیسیون مشترک مقالات دو مرکز «دانشگاه امام صادق(ع) تهران» و «پژوهشکده مهدویت و آینده اندیشی مسجد مقدس جمکران»" بود که از ساعت 10:30 تا 13 با حضور پژوهشگران برتر همایش در "سالن اویس قرنی" مدرسه امام کاظم(ع) قم برگزار شد.
در این کمیسیون، محققان این دو مرکز علمی خلاصه ای از مقالات خود را ارائه دادند؛ از جمله:
* مقاله "ترسیم فرجام شناسایی این جهانی مسیحی و یهودی و تأثیر آن بر خانواده"
«حجت الاسلام غلامی» در درباره این مقاله بیان داشت: پرسش اصلی این مقاله این است که ترسیم های دو دین مسیحیت و یهودیت از خانواده چه بوده است؟ به عبارت دیگر این مقاله به ارزشمندی خانواده در دو دین یهودیت و مسیحیت می پردازد.
وی ادامه داد: در فرجام شناسی یهودی دو تصویر این زمانی و کیهانی داریم که در تصویر زمانی شاهد تحولات جدی نیستیم اما در تصویر کیهانی که تحولات جدی صورت پذیرفته شاهد برخی عبارات دقیق و مهم در این دین می باشیم.
این پژوهشگر اسلامی ادامه داد: در برخی تصاویر کیهانی ظهور بسیار نزدیک دانسته شده که می تواند در فلسفه انتظار و ایمان به ظهور منجی بسیار مهم و موثر باشد.
وی تصریح داشت: در دین یهودیت به خانواده بسیار اهمیت داده شده و بسیار تاکید شده است که زنان فقط در خانه فعالیت کنند و تنها دلیل آن هم اهمیت دادن به خانواده است. در گذشته طلاق راهتر بوده است اما در عصر کنونی این امر نیز با مخالفت های جدی واقع شده است.
«حجت الاسلام غلامی» بیان کرد: خانواده در مسیحیت گرچه در گفته ها تکریم شده اما در سلسله مراتب این دین بسیار کمرنگ است و به آن اهمیت داده نشده و فلسفه برتری تجرد بر خانواده در آموزه های این دین بسیار با اهمیت تر و مهم تر شمرده شده است.
وی در پایان ابراز داشت: در بررسی های انجام شده به دست آمد که خانواده یهودی سیر تکاملی خودش را طی می کند و تصویر خانواده در یهودیت بسیار شوق آفرین است. اما در دین مسیحیت دلیل اهمیت کمتر خانواده نسبت به تجردگرایی اینست که مسیحیان برای عبادت و ظهور مسیح آمده باشند و ذکر شده که خانواده مانع این مهم است.
* مقاله "هستی شناسی حقیقت ابوت و اخوت اسلامی و بررسی ثمرات آن در کیفیت تعاملات اجتماعی در تمدن مهدوی"
«ابراهیم خانی» درباره مقاله خود بیان کرد: در سیزدهمین همایش دکترین مهدویت، اولویت بررسی زمان ظهور حجت(عج) است که در این مهم نیازمند یک نگاه انفسی به ظهور هستیم. درک درست از انسان و تشکیل جامعه ایده آل نیز مقدمات بعدی برای دست یافتن به این حقیقت است.
وی در بخش بعد سخنان خود به نظریه روح معنا پرداخت و گفت: این نظریه اهمیت بسیاری در تعیین زمان ظهور حضرت حجت(عج) دارد و آن اینست که انسان به دلیل انس به عالم ماده متوجه معانی مادی شی می شود در صورتی که معنای شی ناظر به معنای روح آن شی است. فهم گزاره های دینی و قرآن و روایات در بهره بردن از نظریه روح معنا است.
این پژوهشگر در بخش پایانی سخنان خود تصریح داشت: اتفاق مهمی که در زمان حضرت حجت رخ خواهد داد اینست که انسان ها به دین و مفاهیم آن باتوجه به نظریه روح معنا نگاه می کنند و این نظریه در بین همه جا خواهد گرفت. فرق انسان عادی و عارف نیز این است که انسان های عادی فقط دید مادی دارند اما عرفا توجه شان به روح معنای اشیاء است.
* مقاله "عصر ظهور در عرفان اسلامی"
«حجت الاسلام هدایت» درباره مقاله خود اظهار داشت: اساس عرفان اسلامی بر اساس نگاه عرفا است و راه شناخت عرفا درک عرفان اسلامی است. تحریف آثار و شخصیت عرفا دلیل دور ماندن نگاه عرفانی از ظهور منجی است.
وی ابراز داشت: طبق نظر عرفا برای ورود به درک قیامت باید نگاه توحیدی را درک کرد. یعنی برای قیامت ابتدا باید ظهور منجی صورت بگیرد. دولت اسلامی نیز شکوفه ساز ظهور منجی است. هدف از ارسال پیامبر اعظم و برای رشد نهایی نیز ظهور حضرت حجت(ع) لازمه آن ها است.
این پژوهشگر بیان داشت: در دیگر بخش های این مقاله بر محور سست شدن و ضعف دین، مبارزه با سفیانی و فقیهان کور دل، بحث یاران و وزیران حضرت(عج) پرداخته شده است. ابن عربی نکات مهمی را در صفات یاران حضرت(عج) بیان می کند و می گوید مهدی(ع) برادر قرآن است که با ظهورش نگاه عینی قرآن را شکوفا می کند. از دیگر مباحث این مقاله آخرین فرزند بعد از رجعت کیست؟ آخرین انسان چه کسی خواهد بود؟ و غیره که اگر به آنها بپردازیم به نکات بسیار مهمی دست پیدا می کنیم.
* مقاله "تحلیلی بر فرجام دو جریان حق و باطل در عصر ظهور: رویکردی ساختاری به سوره هود"
«دکتر ذوالفقار زاده» پژوهشگر این مقاله در تبیین مقاله خود بیان داشت: نگاه ساختاری به سوره هود که سرانجام حق و باطل در این سوره بررسی شده است تحلیل مهم و کلیدی از فرجام این دو جریان بیان می کند. در قرآن کریم تقابل این دو جریان بسیار دیده می شود که دلیل آن هم در قرآن نشانه بودن این وقایع برای آیندگان ذکر شده است.
وی اظهار داشت: در این مقاله رویکرد نگاه کل واحد به سوره های قرآن، مورد استفاده قرار گرفته شده است. با این رویکرد فرجام دو جریان حق و باطل و مهدوی بودن سوره هود مورد اهمیت قرار می گیرد. از آیه اول میتوان دست یافت که نگاه کلی سوره به چه نحو است. بخش محکمی خداوند در این آیه دارد که تفصیل آن در آیات بعد صورت می گیرد.
این پژوهشگر اسلامی ادامه داد: مقایسه فرقه بینا و نابینا ؛ و شنوا و ناشنوا در 6 داستان در این سوره بیان می شود و 6 تفصیل از این دو موضوع بیان می گردد. در انتهای سوره جمع بندی می شود که این تفصیلات نکاتی برای آیندگان است. در این مقاله مقایسات بسیاری در سوره هود مورد بررسی قرار گرفته که تفصیلا به آنها پرداخته شده است. کلید واژه های مهمی که درباره مهدویت می شناسیم در این سوره می باشند و تقابل حق و باطل نیز در این سوره بیان می شود. این نگاه باعث ارتقاء مباحث مهدوی خواهد شد.
* مقاله "سنت پژوهی مهدویت: رویکردی نوین در آینده پژوهی مهدویت"
«علیرضا افضلی» با بیان این که روش جدید در آینده پژوهی، پرداختن به سنن است، گفت: این مقاله در 4 بخش به این موضوع می پردازد. ضرورت آینده پژوهی در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته که باتوجه به نظرات آینده پژوهان تاریخ، ضرورت آن باید گفته شود.
وی ادامه داد: در قرآن نیز ضرورت پرداختن به آینده پژوهی مورد توجه قرار گرفته شده است و گفته شده که باتوجه به سنن می توان تصویر سازی کرد؛ اما متأسفانه سنن الهی مورد غفلت واقع شده است.
این پژوهشگر در پایان خاطرنشان کرد: روش نوین در آینده پژوهی پرداختن به سنت ها است که می توان با این روش درباره آینده پژوهی مهدویت به نکات مهم و کلیدی دست یافت.
* مقاله "سلوک اجتماعی در تمدن مهدوی براساس نظریه ی معرفت نفس علامه طباطبایی(ره)"
«ابراهیم راستیان» در معرفی مقاله خود بیان داشت: در مرحله ورود به عرصه اجتماع برداشت از سلوک باتوجه به نگاه نسبت به اجتماع دچار خطا می شود و این سوال ایجاد می شود که چگونه می توان در جامعه حضور فعال داشت اما از تعالی خودمان غافل نباشیم؟ این نگاه وجود دارد که پرداختن به جامعه باعث آن می شود که از تعالی خودمان باز بمانیم.
وی ادامه داد: اگر انسان علم حضور و شهودی به خودش داشته باشد به حقیقت خودش دست خواهد یافت به عبارت دیگر کسی که ملکوت خودش را درمی یابد و به ملکوت وجودی و الهی خودش احاطه پیدا کند به ملکوت وجودی جامعه دست پیدا می کند. این نگاه باعث آن خواهد شد که حتی با حضور در جامعه، تعالی خود شخص صورت بگیرد.
این محقق اسلامی تصریح کرد: کسی که این نگاه را داشته باشد عالم را نمایشگاه حق تعالی می بیند و برای رشد و تعالی خود و جامعه گام برمی دارد. در این نگاه نه تنها سلوک فردی در جای خودش است بلکه شخص در تعاملات اجتماعی نیز اهتمام جدی دارد. یکی از مهم ترین ویژگی های تحقق و نزدیکی زمان ظهور اینست که انسان به حقیقت خودش دست پیدا کند.
* مقاله "نقش ژئوپلتیک خاورمیانه در نبردهای عصر ظهور از منظر ادیان ابراهیمی"
دکتر «محمدرضا برزوی» درباره مقاله خود بیان داشت: چند کلید واژه مهم در این مقاله وجود دارد و سعی شده به آن ها پرداخته شود. ژئوپلتیک ، خاورمیانه و جنگ های آخرالزمان مفاهیم مهمی هستند که در این مقاله به آنها از منظر ادیان ابراهیمی نگاه شده و این مفاهیم از منظر این سه دین مورد بررسی قرار گرفته اند.
وی ادامه داد: ظهور در سه دین ابراهیمی در جنگ های آخرالزمان و در منطقه خاورمیانه می باشد و جنگ سفیانی به عنوان یکی از بزرگترین جنگ های آخرالزمانی ذکر شده است که در نهایت به تقابل سفیانی و حضرت حجت(عج) می انجامد. توصیف و فهم عمیق تر این مفاهیم باعث می شود که به مفاهیم مدرن تر ورود پیدا کرد.